กินยาคุมกำเนิดแล้วผิวสวย หน้าใสจริงหรือ?

ยาคุมกำเนิดมีสองชนิด

คือ ชนิดฮอร์โมนรวม (เอสโตรเจนและโปรเจสติน) และฮอร์โมนเดี่ยว (โปรเจสติน) โดยชนิดแรกได้รับความนิยมมากที่สุด ส่วนชนิดฮอร์โมนเดี่ยวแนะนำให้ใช้กรณีมีข้อห้ามใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร

ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม ในปัจจุบันมีมากมายหลายแบบ ส่วนใหญ่มีแผงละ 21 หรือ 28 เม็ด ซึ่งแตกต่างกัน เช่น

• แบบ 21 เม็ด   
  

  ทุกเม็ดจะมีตัวยาทั้งหมด (ไม่มีเม็ดแป้ง) แนะนำทานตรงเวลา ทุกวัน วันละ 1 เม็ด จนหมด แล้วหยุดยา หลังหยุดยาประมาณ 1-3 วันจะเริ่มมีประจำเดือน ก่อนจะเริ่มทานแผงใหม่ ให้เริ่มวันที่ 5 ของประจำเดือน (ถ้าจำยากคือ เมื่อหมดแผง ให้หยุด 7 วัน เริ่มทานแผงใหม่วันที่ 8 
  

• แบบ 28 เม็ด   
  

  โดยทั่วไปมีตัวยาฮอร์โมน 21 เม็ดและ “เม็ดแป้ง” อีก 7 เม็ด (บางยี่ห้ออาจเป็น ยา 24 เม็ดต่อเม็ดแป้ง 4 เม็ด) ช่วงที่รับประทานเม็ดแป้งไปประมาณ 1-3 เม็ดจะเริ่มมีประจำเดือนมา พอหมดแผง สามารถเริ่มแผงใหม่ได้เลย เหมาะสำหรับผู้ที่ลืมง่าย เพราะไม่ต้องนับวันที่เว้น ก่อนเริ่มแผงใหม่
  

ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ตัวไหนกันแน่ที่ทำให้ผิวดี

• ฮอร์โมนในกลุ่มเอสโตรเจน    
  

  เช่น  ethinyl estradiol, mestranol หรือ estradiol (อาจอยู่ในรูป estradiol valerate) ปัจจุบันหลายยี่ห้อ มีปริมาณ ethinyl estradiol ไม่เกิน 35 ไมโครกรัม ถ้าสูงไปจะมีอาการไม่พึงประสงค์ เช่น บวมน้ำ คลื่นไส้ ท้องอืดและเจ็บคัดเต้านม แต่ผลพลอยได้คือ  ลดริ้วรอย รอยเหี่ยวย่นก่อนวัยอันควร ช่วยรักษาคอลลาเจนในชั้นผิวให้เต่งตึง อิ่มเอิบได้ในบางราย
  

• ฮอร์โมนในกลุ่มโพรเจสติน    
  

  เช่น  gestodene, desogestrel, levonorgestrel, norethisterone, drospirenone, หรือ cyproterone acetate นอกจากการคุมกำเนิดแล้ว ยังช่วยต้านฤทธิ์เอสโตรเจนไม่ให้ทำงานมากจนเกินไป อีกยังสามารถใช้รักษาประจำเดือนผิดปกติมาไม่สม่ำเสมอ ประจำเดือน ภาวะถุงน้ำในรังไข่ โรคเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ภาวะฮอร์โมนเพศชายเกิน จนขนดก สิว หน้ามัน  หากสตรีท่านใดมีอาการอ้วนง่าย หรือภาวะบวมน้ำ แนะนำเลือกสูตรที่มียา Drospirenone
  

ยาคุมกำเนิด ไม่ใช่ทุกอย่าง

• ยาคุมกำเนิดไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ เช่น เอดส์ ซิฟิลิส ไวรัสตับอักเสบบี และการติดเชื้อไวรัสเอสพีวี(HPV)
• ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (เอสโตรเจนและโปรเจสติน)   เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดอุดตัน โดยเฉพาะกลุ่มสตรีอายุมากกว่า 35 ปี และสูบบุหรี่ มีภาวะเบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันสูง
• ในบางรายอาจเพิ่มความเสี่ยงเล็กน้อยต่อมะเร็งเต้านม และมะเร็งปากมดลูก

ดังนั้นการเลือกยาคุมกำเนิดควรพิจารณาทั้งข้อดีและข้อควรระวัง ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกร เพื่อพิจารณาก่อนตัดสินใจทาน  

ยาคุมกำเนิด กับเรื่องผิวสวย

• แม้ว่า เอสโตรเจนจะทำให้ผิวพรรณดี แต่การทานในปริมาณที่มากไป เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดฝ้าและมะเร็งเต้านมได้
• บางคนเวลาก่อนมีประจำเดือน เราอาจจะรู้สึกว่า ผิวพรรณเปล่งปลั่ง มีน้ำมีนวล หน้าอกใหญ่ขึ้น สะโพกผาย อันที่จริงเกิดจากภาวะน้ำคั่ง หรือน้ำสะสมตามร่างกายจากอิทธิพลของฮอร์โมนเพศหญิง  โดยที่ไม่ได้กินยาคุม ดังนั้นคำกล่าวที่ว่า กินยาคุมแล้วผิวเปล่งปลั่ง อาจไม่ถูกเสียทั้งหมด  
• ยาคุมอาจไม่ได้ตอบโจทย์สิวทุกประเภท 
  โดยจะใช้ได้ดีกับสิวจากฮอร์โมน การที่เราจะสังเกตว่าคนไข้มีสิวจากฮอร์โมนหรือไม่นั้น คือ สิวมักจะเห่อทุกรอบเดือน พอประจำเดือนหมดสิวก็ยุบ หรือ อีกกรณีคือ ผู้ที่มีลักษณะของฮอร์โมนเพศชายเยอะ มีหนวด ขนยาว สิวรักษาไม่ค่อยหาย ประจำเดือนมาไม่ปกติ อาจจะเป็นถุงน้ำในรังไข่ กลุ่มนี้ก็ตอบสนองต่อยาคุมดีเช่นกัน